Symptoms Of Weak Bones Know In Detailed : आजकाल पंचवीशीमध्येच हाडे कमजोर होण्याची समस्या जाणवू लागते. शरीरात जितकं मेंदूचं महत्व आहे. तितकेच आपल्या हाडांचे देखील आहे. हाडे कमकुवत असताना अनेक आजारांचा धोका असतो. आपण दैनंदिन छोट्या-छोट्या सवयी हाडे मजबूत ठेवण्यात महत्वाची जबाबदारी बजावतात.
आपल्या आरोग्याचा खरा आधार आपली हाडे आहेत. मजबूत हाडे आपल्याला दीर्घकाळ सक्रिय आणि तंदुरुस्त ठेवतात. परंतु रोजच्या धावपळीच्या जीवनशैलीमुळे, खाण्याच्या चुकीच्या सवयींमुळे आणि चुकीच्या सवयींमुळे हाडे अधिकाधिक कमकुवत होत चालली आहेत. आपण ही समस्या जास्त वाढेपर्यंत दुर्लक्ष करतो. अशा परिस्थितीत हाडांची काळजी घेणे अत्यंत गरजेचे आहे. हाडे कमकुवत होण्यामागे अनेक कारणे असू शकतात.
सर्वोदय रुग्णालयातील ऑर्थोपेडिक विभागाच्या डॉ. आंचल उप्पल म्हणतात की, बरेच लोक आरोग्याच्या इतर गोष्टींबद्दल जागरूक असतात. परंतु, हाडांबद्दल ते तितकेसे गंभीर नसतात. छोट्या छोट्या चुकांमुळे हाडे कमकुवत होऊ लागतात. जर हाडे आणि सांध्यामध्ये सतत वेदना होत असतील, तर ते अनेक समस्यांचे लक्षण असू शकते.
कॅल्शियम आणि व्हिटॅमिन डीची कमतरता
हाडे मजबूत करण्यासाठी सर्वात महत्वाचे पोषक घटक म्हणजे कॅल्शियम आणि व्हिटॅमिन डी. जर आपल्या आहारात दूध, दही, चीज, हिरव्या भाज्या, बदाम यांसारखे पदार्थ नसतील तर तुमची हाडे हळूहळू कमकुवत होऊ लागतात. सूर्यप्रकाशाच्या कमतरतेमुळे व्हिटॅमिन डीची कमतरता निर्माण होते. त्यामुळे शरीर कॅल्शियम योग्यरित्या शोषू शकत नाही.
जंक फूड आणि कोल्ड्रिंक्सचे जास्त सेवन
आजकाल मुलांमध्ये आणि प्रौढांमध्ये जंक फूडची क्रेझ खूप वाढली आहे. कोल्ड्रिंक्समध्ये फॉस्फोरिक अॅसिड असते, ज्यामुळे शरीरात कॅल्शियमची कमतरता निर्माण होते. याशिवाय जास्त मीठ आणि प्रक्रिया केलेले अन्न देखील हाडांचे शत्रू बनतात.
शारीरिक हालचालींचा अभाव
जे लोक दिवसभर बसून राहतात किंवा खूप कमी हालचाल करतात, त्यांच्या हाडांवर परिणाम होतो. व्यायाम किंवा चालण्याने हाडे मजबूत होतात. विशेषतः वजन उचलण्याचे व्यायाम हाडे मजबूत करण्यास मदत करतात.
धूम्रपान आणि दारूचे व्यसन
धूम्रपान आणि मद्यपान हे केवळ फुफ्फुसे आणि यकृतासाठीच नाही, तर हाडांसाठी देखील धोकादायक आहे. धूम्रपान हाडांच्या पेशी कमकुवत करते आणि हाडांची घनता कमी करते. दुसरीकडे, अल्कोहोल शरीरातील पोषक तत्वांच्या शोषणावर परिणाम करते.
वय आणि हार्मोनल बदल
महिलांमध्ये हाडांची कमजोरी ही एक सामान्य समस्या आहे. वयानुसार, शरीरात हार्मोनल बदल होतात. यामुळे हाडांची घनता कमी होते. पुरुषांमध्येही वयानुसार हाडे कमकुवत होऊ लागतात.
हाडे कमकुवत होण्याची लक्षणे कोणती?
- कोणत्याही कारणाशिवाय सांध्यात वेदना होणे
- पाठ किंवा कंबरेत सतत वेदना होणे
- उंची हळूहळू कमी होणे
- छोट्या दुखापतींमध्येही हाडे तुटणे
- लवकर थकवा जाणवणे
- शरीर वाकलेले वाटणे.
हाडे मजबूत करण्याचे उपाय
- दररोज किमान 15 ते 20 मिनिटे उन्हात बसा.
- कॅल्शियम आणि व्हिटॅमिन डी समृद्ध असलेले पदार्थ खा
- दिवसा थोडे चालत जा किंवा हलका व्यायाम करा
- धूम्रपान आणि मद्यपानापासून दूर राहा
मजबूत हाडांसाठी आहार
- सॅल्मन, ट्यूना आणि सार्डिन सारखे चरबीयुक्त मासे व्हिटॅमिन डीचे चांगले स्रोत आहेत, ते मजबूत हाडे तयार करण्यास मदत करतात. मासे खाल्ल्याने ऑस्टियोपोरोसिस आणि फ्रॅक्चरचा धोका कमी होतो.
- बदाम, तीळ, चिया बियाणे आणि इतर काजू आणि बिया कॅल्शियम, मॅग्नेशियम आणि इतर हाडांसाठी फायदेशीर पोषक तत्वांनी समृद्ध असतात.
- दूध, चीज आणि दही हे कॅल्शियमचे सर्वोत्तम स्रोत मानले जातात. त्यात असलेले खनिज मजबूत हाडे तयार करण्यासाठी आणि राखण्यासाठी आवश्यक आहे.
- दुग्धजन्य पदार्थांचे नियमित सेवन केल्याने फ्रॅक्चर आणि ऑस्टिओपोरोसिसचा धोका कमी होऊ शकतो.
- पालक, कोलार्ड ग्रीन्स आणि ब्रोकोली सारख्या हिरव्या भाज्या कॅल्शियम, व्हिटॅमिन के आणि मॅग्नेशियमने समृद्ध असतात. व्हिटॅमिन के हाडांच्या आरोग्यात महत्त्वाची भूमिका बजावते, ज्यामुळे फ्रॅक्चरचा धोका कमी होतो.
- चणे, मसूर आणि राजमा यांसारख्या बीन्स आणि शेंगा कॅल्शियम, मॅग्नेशियम आणि इतर पोषक तत्वांनी समृद्ध असतात.
- संत्र्याचा रस, तृणधान्ये आणि टोफू यांसारखे अनेक पदार्थ कॅल्शियम आणि व्हिटॅमिन डी ने समृद्ध असतात. या मजबूत पदार्थांचे नियमित सेवन केल्याने हाडे निरोगी राहण्यास मदत होते.
- व्हिटॅमिन डी आणि कॅल्शियमचे सेवन मुलांमध्ये हाडांचे आरोग्य सुधारते.
- अंडी हा व्हिटॅमिन डीचा चांगला स्रोत आहे, तो हाडांच्या आरोग्यासाठी महत्त्वाचा आहे.
Disclaimer : शरीराच्या एकूण आरोग्याचा विचार केल्यास हाडे मजबूत असणे खूप महत्वाचे आहे. वय वाढत असताना हाडे मजबूत करण्यासाठी संतुलित आहार गरजेचे असते.
